Op 1 oktober 2021, nu net iets meer dan een jaar geleden, trad de zogenaamde KOA-wet (Kansspelen Op Afstand) in werking. De Nederlandse wetgeving is altijd streng geweest als het gaat om casino’s en kansspelen. De wetgeving die gold voor 2021 stamde nog uit 1964 en hield samengevat in dat enkel Holland Casino mocht opereren in Nederland. Natuurlijk was deze wet hopeloos verouderd, omdat het geen rekening hield met het online aanbod.
De KOA-wet werd meerdere keren uitgesteld. De wet had eigenlijk op 1 juli 2020 in werking moeten treden, maar deze werd eerst uitgesteld tot september 2020 en vervolgens tot april 2021, om uiteindelijk zes maanden daarna, in oktober, van kracht te worden.
Wat houdt deze nieuwe wet in? De wet heeft vooral als doel om bedrijven die online kansspelen aanbieden beter te controleren en gokverslavingen tegen te gaan. Zo moeten bedrijven die in Nederland willen opereren een vergunning aanvragen bij de Kansspelautoriteit (Ksa), zich registreren in het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen (CRUKS) en witwassen tegengaan. Spelers dienen zich te registreren met hun BSN-nummer. Hun speelgedrag wordt geregistreerd en er kan worden ingegrepen bij tekenen van verslaving.
Dat maakt de Nederlandse wetgeving nog steeds buitengewoon streng. In oktober 2021 waren er 10 bedrijven die mochten opereren. Een bedrijf dat zich niet aan deze regels houdt loopt een risico op zware boetes. Zo moest Tipico maar liefst €531.250 betalen wegens het aanbieden van kansspelen in Nederland, zelfs al was het aanbod niet specifiek gericht op Nederlanders.
We zijn inmiddels een jaar verder, en wat voor een impact heeft de KOA-wet gehad op de Nederlandse economie? Allereerst is het belangrijk om te begrijpen dat de Nederlandse gokindustrie al voor de legalisering vrij groot was. In 2018 groeide de industrie bijvoorbeeld met maar liefst 9%. Natuurlijk zijn niet al deze spelers overgestapt op legaal gokken, maar niettemin zorgde de legalisering voor een enorme groei. Al in 2021, nog voor de legalisering, organiseerde TOTO een marketingcampagne ter voorbereiding op de nieuwe wet. Uit cijfers blijkt dat de omzet steeg van €64,6 miljoen naar €127,4 miljoen. Het aantal nieuwe spelers steeg met maar liefst 45%.
Dit maakt de Nederlandse gokindustrie een van de grootsten van Europa. Alleen Spanje, Frankrijk, Duitsland en Italië – landen die een stuk groter zijn dan Nederland – hebben een grotere kansspelenindustrie. Daarnaast geven Nederlandse spelers over het algemeen ook vrij veel geld uit, namelijk twee keer zoveel als Duitse spelers.
De groei van deze industrie heeft een positieve invloed op de Nederlandse economie in zijn algemeen. Het creëert bijvoorbeeld nieuwe banen. Ook een online bedrijf heeft mensen nodig die de website runnen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan IT-ers of klantenservicemedewerkers. Daarnaast stimuleren online casino’s andere sectoren. De gaming-industrie kan online casino’s bijvoorbeeld helpen bij het creëren van interessante spellen en gebruiksvriendelijke websites.
Online casino’s betalen natuurlijk ook belasting. Dit is weliswaar minder dan een klassiek casino, dat belasting betaalt over het gebouw, de verbruikte elektriciteit en de machines, maar het is alsnog een extra inkomstenbron voor de staat. Dit geeft de mogelijkheid om meer te investeren in bijvoorbeeld sociale projecten.
Daarnaast is het stimuleren van online gokken, in plaats van gokken in een casino, ook een manier om criminaliteit tegen te gaan. Thuis op je telefoon spelen maakt de kans dat je betrokken raakt bij ruzies, mogelijk onder de invloed van alcohol, namelijk kleiner. Daarbij stimuleert het spelers om niet langer illegaal te spelen. Verwacht wordt dat in 2025 80% van de gokkers enkel via legale websites speelt. En met online casino’s die verschillende betaalmethoden aanbieden, zoals iDeal, is online spelen gemakkelijker dan ooit.
Toch is niet iedereen positief over de KOA-wet. Hoewel de wet onder andere als doel heeft gokverslavingen tegen te gaan, kun je ook stellen dat door deze legalisering gokken zichtbaarder is, en omdat er meer reclame voor wordt gemaakt, zullen meer mensen beginnen met gokken. Het is volgens instellingen voor verslavingsproblematieken echter nog te vroeg om resultaten te zien, omdat het vaak even duurt voordat mensen ook daadwerkelijk hulp zoeken.
De KOA-wet stelt strenge regels aan reclames voor online casino’s: zo mogen ze niet gericht zijn op minderjarigen of mensen met psychische problemen, mogen ze niet voor 21 uur uitgezonden op TV, en mogen er geen rolmodellen, zoals bijvoorbeeld voetballers, in meespelen. Dit wordt duidelijk erg flexibel geïnterpreteerd. Zo was ex-voetballer Wesley Sneijder bijvoorbeeld te zien in een van deze reclames.
De nieuwe wet zorgt er dus voor dat online casino’s soms de grenzen opzoeken. Alleen de lange termijn kan uitwijzen of deze wet echt helpt bij het bestrijden van gokverslavingen. Wel kunnen we concluderen dat de legalisering een positief effect heeft op de Nederlandse economie, omdat het banen creëert, meer belasting in het laatje brengt en mogelijk criminaliteit tegengaat.
